به طور کلی ترکیبات معطر دارای ترکیبات شیمیایی هستند که خاصیت بخار شدنی و فرار دارند. این ترکیبات فرار و بخار شدنی (معمولاً دارای وزن مولکولی کمتر از ۳۰۰ میباشند) هستند که به مشام ما میرسند و حس بویایی ما را تحت تآثیر قرار داده و تحریک میکنند. بوی خوش و رایحهها با تحریک حس بویایی میتوانند احساس خوبی را به ما و اطرافیانمان منتقل کنند. بوی خوش در جذابیت ما و داشتن روابط اجتماعی بهتر تآثیر بسزایی دارد، به همین دلیل دغدغهی بسیاری از ما پیدا کردن یک عطر خاص و خوشبو میباشد. رایحههای خاص در عطرهای اورجینال و اصل وجود دارند و ما تلاش میکنیم تا محصول اصل و اورجینال را از بازار تهیه کنیم. یکی از موضوعاتی که در تهیه عطر مطرح است تشخیص تفاوت بین عطر و رایحه اورجینال با اسانسهای مصنوعی میباشد ابتدا بررسی کنیم که عطر و اسانس چه تفاوتی با یکدیگر دارند.
عطر چیست؟
در لاتین عطر از کلمه perfume گرفته شده است. رايحه مطبوعي که در هوا پراکنده شده و به مشام مي رسد را عطر مي گويند. عطرها عموماً دارای ترکیبات آلی نیمه فرار هستند و وزن مولکولی این ترکیبات آلی به سختی از 260 AMU تجاوز می کند. عطر متشکل از روغن های اساسي يا همان اسانسهاي روغني، ثابت كننده و نگهدارنده و الكل مي باشد.
بر اساس درصد اسانسی که در محصولات معطر به کار رفته دسته بندی متفاوتی در ترکیبات معطر وجود دارد:
پرفیوم ها را به عنوان عطرهای خالص میشناسند که تقریبا دارای غلظت میان ۱۵ تا ۴۰ درصد است که این ماده معطر به طور معمول غلظت حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد در آن وجود دارد. رایحه پرفیومها نسبت به سایر عطرها ماندگاری بیشتر دارد و با توجه درصد اسانس بیشتر گرانتر هستند. بعد از پرفیوم ها، ادوپرفیوم ها (EDP) بیشترین میزان غلظت را دارا می باشند که معمولاً غلظتی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد دارند. ادوپرفیوم ها به خاطر وجود میزان الکل بیشتری نسبت به پرفیوم ها قیمت ارزان تری نسبت به آن ها دارند. ادوتویلت ها (EDT) عطرهایی هستند که غلظت آنها بین ۵ تا ۱۵ درصد متغیر است. ادوکلن ها EDC به طور معمول دارای غلظت بین ۲ تا ۴ درصد است و حاوی مقدار زیادی الکل می باشند. اسپری ها هم دارای غلظتی میان ۱ تا ۳ درصد هستند.
اسانس چیست؟
کلمه «اسانس» Essence در زبان فارسی معادلهایی همچون «عطرمایه»، «عصاره»، و «جوهر» دارد. اسانس مادهای با رایحه و فرار است که به طور معمول منشاء گیاهی (ساقه، ریشه، برگ، گل و دانه) دارد و معمولآ در نام گذاری از نام گیاهی که از آن استخراج شده استفاده میشود. اسانس ها یا همان روغنهای پایه را می توان از میوه هایی مانند (پرتقال، توت فرنگی، لیمو، بلوبری و…)، مغزها (گردو، پسته، بادام و…) و دانه ها (هل، قهوه، کاپوچینو و…) گرفت. این روغنها دارای غلظت بالا و بسیار فرار هستند. این روغنهای اساسی 100٪ خالص و طبیعی هستند (همانطور که گفته شد از قسمتهای مختلف گیاه مانند گلها و ریشه استخراج می شوند) به این معنی که به هیچ وجه با حلالها یا سایر افزودنی ها فرآوری، رقیق یا دستکاری نشده اند. (لازم به ذکر است که به طور معمول اسانسها به تنهایی بکار نمیروند چرا که دارای غلظت بالایی هستند و در برخی موارد میتوانند باعث بروز حساسیت نیز بشنود). اسانس های طبیعی دارای خواص بسیار مفیدی هستند. یکی از کاربردهای اسانسها استفاده در رایحه درمانی است. اسانسهای طبیعی از مواد طبیعی استخراج میشوند. ناگفته نماند این وضعیت در خصوص اسانسهای طبیعی صحت دارد و اسانسهای مصنوعی به دلیل داشتن ترکیبات غیرطبیعی، خاصیتهای اسانس اصلی را ندارند که ادامه در این مورد بیشتر خواهیم گفت. فرآیند استخراج اسانسهای طبیعی، فرآیندی گران و پر هزینه هست. در فرآیند استخراج اسانسها از تقطیر استفاده میشود اگر نتوان بوسيله تـقطير اسانس گيري کرد مي توان بوسيله روغنهاي جاذب اسانس گیری را انجام داد. تولید اسانس به صورت مصنوعی که شباهت زیادی به نوع طبیعی آن داشته باشد بسیار دشوار است زیرا اسانس طبیعی از 50-500 ماده شیمیایی مختلف موجود در گیاه تشکیل شده است و بسیاری از آنها شناخته نشده اند. همچنین، بسته به فصل، آب و هوا یا شرایط رشد گیاه ، اجزای شیمیایی یک اسانس خاص ممکن است متفاوت باشد. بنابراین، در هر اسانسگیری تفاوتهایی نیز وجود خواهد داشت. بنابراین آنچه که به عنوان اسانس مصنوعی سنتز میشود در واقع روغنهای معطر مصنوعی هستند که با نوع طبیعی بسیار متفاوت هستند. روغنهای معطر مصنوعی از ترکیبات شیمیایی سنتز و ایجاد شده اند که در طبیعت وجود ندارند. روغنهای معطر طبیعی نیز در آزمایشگاه ساخته می شوند اما با جداسازی اجزای معطر مواد طبیعی با رایحه پیچیده ایجاد می شوند.
حال که با عطرها و اسانسها آشنا شدیم میتوانیم تفاوت رایحه اورجینال با اسانس مصنوعی را مورد بررسی قرار دهیم. به طور کلی در هر محصول فیک و کپی شده تلاش میکنند که از محصول پر فروش و محبوب تقلید شود و محصولی شبیه به محصول واقعی ساخته بشود که معمولآ هم از محصول اصل ارزانتر هستند چون از اجزای مرغوبی ساخته نشده است.
اسانس مصنوعی ارزان است
در عطرها از اسانسهای مختلف استفاده میشود. در یک عطر اصل از اسانسهای طبیعی و با کیفیت استفاده میشود. معمولا در هر عطر و ادکلنی اسانس جایگاه ویژهای دارد. اما به شرط اینکه اسانس طبیعی گرفته شده از گیاهان معطر باشد. همان طور که گفته شد تهیه اسانس های طبیعی معمولآ از طریق تقطیر است که فرآیندی هزینه بر میباشد و درنتیجه منجر به این میشود که قیمت اسانسهای طبیعی بسیار گران باشد. برای مثال بین 10.000 - 1.500 کیلوگرم گلبرگ رز برای استخراج 1 کیلوگرم اسانس گل رز مورد نیاز است، که آن را به یکی از گران ترین اسانسها تبدیل می کند، حتی برای تهیه 1 کیلوگرم روغن اسطوخودوس که ارزان تر است به 200 کیلوگرم اسطوخودوس نیاز است. پس تفاوت فاحش یک اسانس اصل در قیمت آن است. به دلیل گران بودن اسانسهای طبیعی در یک محصول غیر اورجینال از اسانسهای مصنوعی یا همان روغنهای مصنوعی که ارزانتر هستند استفاده میشود. با توجه به آنچه که گفته شد قبل از آنکه یک محصول معطر را خرید کنید توجه کنید که اگر فروشنده با قیمت بسیار کمی به شما حجم زیادی از محصول را میخواهد برفروشد در اصل بودن آن حتمآ شک کنید.
اسانسهای مصنوعی فاقد گیرایی رایحه های اورجینال هستند
عطرهای مصنوعی (synthetic fragrance) یا روغنهای مصنوعی (Synthetic Oils) منشآ طبیعی ندارند و توسط انسان سنتز شدهاند، در نتیجه محصولات عطری حاصل از آنها نه اثرگذاری مانند محصول اورجینال که از اسانسهای طبیعی در آن استفاده شده را دارند و نه رایحه گیرایی که یک محصول معطر اصل دارد را دارند. اسانسها یا روغنهای مصنوعی همان بوی و رایحه طبیعی تازه را ندارد، اگرچه برخی نمی توانند تفاوت را تشخیص دهند. لازم به ذکر است که روغن های معطر مصنوعی دارای ده ها ماده شیمیایی هستند که 95 درصد آنها از محصولات جانبی نفت مشتق شده است. این روغنها ممکن است حاوی مواد مضری مانند: بنزالدهید، بنزیل استات، پروپیلن گلیکول، پارابن ها و سولفات ها نیز باشند. روغنهای معدنی و ژله نفتی از محصولات جانبی نفت هستند و منشا طبیعی و گیاهی ندارند و هرگز در دنیای آروماتراپی استفاده نمی شوند. دلیل بکار گیری این ترکیبات ارزان بودن آنها است.
اسانسهای مصنوعی دارای مواد مضر و حساسیت زا هستند
معمولآ در عطرهای مصنوعی از حلالهای سمی استفاده میشود این حلال ها باعث پخش شدن رایحه آنها میشود و باعث ماندگاری طولانی مدت آنها میشود. بنابراین توجه داشته باشید که ماندگاری بالای یک رایحه لزومآ دلیل بر اصل بودن آن نیست. شاید برخی افراد فریب ماندگاری بالای این محصولات را بخورند اما باید بدانید که در این محصولات ممکن است حاوی مواد سرطان زا و سایر مواد شیمیایی مضر و میتواند باعث آلرژی شوند و برای پوست و سیستم تنفسی مضر باشند.
از ویژگیهای خاص اسانسهای اورجینال خاصیت ضد میکروبی و درمانی آنها است
برخی از اسانسها خواص ضد میکروبی دارند، این ویژگی در روغن های مصنوعی وجود ندارد. از اسانسهای اورجینال در رایحه درمانی نیز استفاده میکنند. از معایب بزرگ روغن مصنوعی نسبت به اسانس طبیعی این است که رایحه تولید شده حاوی خواص درمانی اسانس های گیاهی مشابه آنها نیست. نسخه مصنوعی هر اسانس تنها سعی می کند از رایحه عطر اورجینال تقلید کند و هیچ خاصیت دارویی که در مواد طبیعی با منشآ گیاهی وجود دارند را منتقل نمیکنند.
نتهای بویایی عطر
اسانسهای طبیعی از موادی هستند که در عطرهای اورجینال مورد استفاده قرار میگیرند. اینکه از چه اسانسهایی در یک عطر خاص استفاده شده و نسبت ترکیبات مختلف آن به چه صورتی باشد باعث میشود هر عطر ویژگی منحصر به فرد خود را داشته باشد. در واقع عطرها محصولاتی هستند که نسبت به اسانسها پختی و تعادل در رایحه دارند. اکثر عطرها از نظر بویایی دارای سه طیف بویایی هستند. نت آغازین، که به عنوان "نت بالا" نیز شناخته می شود، اولین حس بویایی است که عطر منتقل میکند. دومین نت "قلب" یا نت میانی است که رایحه اصلی آن است و برای چند ساعت ماندگار است. آخرین مورد نت "پایه" است، عطری است که زیر بنای کامل عطر قرار دارد و از حداقل مواد شیمیایی فرار تشکیل شده است. این قسمتها یا ساختار باعث می شود عطرها در طول روز ماندگار شوند. چنین ویژگی که گفته شد در یک محصول اورجینال وجود دارد. شما با مطالعه این مقاله میتوانید انواع عطر ها و پرفیوم ها را از فروشگاه اینترنتی بالاکا تهیه کنید.
نظر خود را بنویسید